Egzama (Dermatit), derinin dış veya iç etkenlere karşı geliştirmiş olduğu inflamatuar reaksiyonlar sonucu oluşmakta olan bir cilt problemidir.

Aslında bir hiperkeratinizasyon sorunu olan dermatit durumunda, cildin kendini çok hızlı yenileyerek üstteki ölü derinin atılmasından önce, alttan yeni deri tabakaları gelmesi şeklinde ortaya çıkar. Bu durum da, deride pul pul dökülmeler, kızarıklık gibi görüntüler meydana getirir.

Erken dönemlerde, genellikle kızarık sıvılı kabartılar ve sızıntılı alanlar şeklinde başlayarak ilerleyen dönemlerde kuru kabuklu, kalınlaşmış lezyonlar biçiminde görülebilir. Her evrede çok veya az kaşıntı meydana gelebilir.

Dermatit türleri arasında; alerjik kontakt dermatit, dizidrotik dermatit, atopik dermatit, irritan kontakt dermatit, kserotik dermatit, numuler dermatit ve staz dermatiti gibi çeşitleri saymak mümkündür. Bunların yanı sıra, göz kapağı dermatiti, el dermatiti, kulak dermatiti ve meme başı dermatiti gibi vücudumuzun belli başlı bölgelerinde görüldüğü bilinir.

Egzama kimlerde görülür ve neden ortaya çıkar?

Dermatit, çevresel faktörler ve bireylerin birtakım etkenlerinin bir araya gelmesi sonucu ortaya çıkar. Çevresel faktörler dediğimiz; temas ettiğimiz irritan maddeler, kimyasal maddeler ve güneş ışığı radyasyon gibi unsurları sıralayabiliriz.

Kişisel faktörler olarak genellikle kullanılan ilaçlar, psikolojik stres ve genetik faktörler sayılabilir. Eğer, örneklendirecek olursak atopik dermatitte genellikle stres, genetik yatkınlık gibi kişisel faktörlerin etkisi bulunduğu kadar yünlü kıyafetler, çevre nemi ve ısısı gibi irrite edici ajanlar hayvan tüyü, polen gibi alerjenlerin de etkisi görülebilmektedir.

Özellikle bazı meslek gruplarında dermatit türü hastalıklara sıklıkla rastlanabilmektedir. İrritan maddelere çok fazla temas eden ev hanımları, temizlik işçileri, aşçılar, sağlık personelleri ve kuaförler bu gruplar arasında yer almaktadır.

Dermatit problemi olanların temizlik aşamasında dikkat etmesi gereken hususlar

• Dermatit hastalarının ellerin temizliği esnasında sabun yerine kokusuz ve renksiz bir temizleyici kullanmaları daha uygun olacaktır.
• Dermatit probleminiz varsa sıcak ve soğuk su kullanmak yerine ellerinizi ve vücudunuzu devamlı ılık su ile yıkamalısınız.
• Eğer, hastalığınız uzun seyirli ise nemlendiriciler derinizin kaybettiği nemi tekrar kazandırmaya yardımcı olabilmektedir. Bu nedenle nemlendirici kullanımını sıklıkla gerçekleştirmelisiniz.

Egzama sorunu yaşayanların günlük bakımı nasıl olmalıdır?

Dermatit hastalarının sıklıkla sorduğu soruların başında egzama sorunu yaşayanların günlük bakımı nasıl olmalıdır? Sorusu gelmektedir. Dermatit, semptomların şiddetine ve hastanın yaşına göre tedavi edilmektedir. Alevlenme dönemlerinde kortikosteroidli bazı krem ve nemlendiriciler sıklıkla kullanılır. Aynı zamanda başka lokal ve sistematik tedaviler de hastalığın seyrini azaltmaktadır. Hastalığın atak zamanı belli bir şekilde azaldıktan sonra, tetikleyici ajanlardan uzak durarak nemlendirici kullanımını ihmal etmemeleri gerekmektedir.

Özellikle su ve sabunla süreli temas halinde olmak derinizin doğal koruyucu tabakasının kaybına sebep olmaktadır. Bu yüzden egzama sorunu yaşayan kişiler, hijyen aşamasına dikkat etmelidirler. Dermatit problemi genellikle alevlenme ve düzelmeler ile uzun seyirli kronik bir hastalık olduğu için seyri de değişkenlik gösterebilir. Bununla birlikte özellikle atopik dermatit yaş ilerledikçe gerileme göstermektedir. Alevlenme dönemini tedavi ettikten sonra, egzamayı tetikleyen tüm etkenlerden uzak durmak ve cildi günlük nemlendirmek atak sayısını en aza indirmeye yardımcı olacaktır.

Egzama problemi yaşayan kişilerin güneşe çıkmasında herhangi bir sakınca görülmemektedir. Egzama problemi yaşayanlar güneş kremi kullanarak güneşe çıkabilirler. Ancak kullanmış oldukları güneş kreminin genellikle egzamaya yatkın ciltler için olmasına özen gösterilmelidir.

Dermatit Hangi Dönemlerde Yoğun Görülür?

Dermatit sorunu, kaşıntılı bir cilt hastalığı olduğu için bazı dönemlerde artış gösterebilmektedir. Hangi dönemler egzamanın yoğun olduğu dönemlerdir? Diye soracak olursanız:  Başlangıçta sulu ve sıkıntılı bir şekilde olan bu hastalık, kronikleşmeye başladığı zaman sert ve kuru kabuklu bir görünüm alır. Ama tüm dönemlerde kaşıntı vardır. Dermatitin türüne göre bazı tetikleyici reaksiyonlar bulunmaktadır ve bunlar dönemsel tetiklenmeler yaratabilmektedir.

Özellikle stres, cilt kuruluğu, hava şartları ve temas edilen ajanlar zaman zaman egzamada hem tetikleme hem de arttırma yapabilmektedir.  Özellikle yaşı ilerleyen hastalarda kış egzaması olarak bilinen kserotik dermatit kışın cildini nemli tutmayan hastalarda sıklıkla görülür.

Soğuk havalarda aktif döneme geçilebilen egzamalar artarak ciddi problemlere neden olabilir. Her yaşta görülen ve bazı türleri erişkinlerde bazı türleri de çocuklarda görülen egzama, kış aylarında sıkıntı yaratabilmektedir. Dermatiti tetikleyen ajanlardan uzak durarak cildinizin nemli tutmanız, sağlığınız açısından yararlı olacaktır. Atopik dermatitte cildin kuruluğu arttıkça ataklarda artma meydana gelir. Aynı zamanda dizidrotik dermatit adı verilen egzamada özellikle yaz aylarında vücudun terlemesinin artmasıyla ataklarda artma meydana gelir.