Dış gebelikle ilgili şehir efsaneleri oldukça yaygın. Ve bu konuda bilgi eksikliği de oldukça fazla. Pek çok kadının yaşadığı fakat hakkında pek az bilgiye sahip olduğu bu durum da diğer sağlık problemleri gibi erken teşhis ve tedavi ile sağlıkla sonuçlandırılabilir. Gelin bu yazımızla aklınızdaki soruları yanıtlayalım. “Dış gebelik nedir?” ve “Dış/ektopik gebelikten sonra hamile kalınır mı?” gibi sorusunu cevaplarını, dış gebelik sebepleri ve tedavi yöntemlerinin detaylarını sizin için açıklayalım.
Dış Gebelik (Ektopik Gebelik) Nedir?
Sağlıklı bir gebelik oluşması için döllenen yumurtanın (embriyo), rahim içerisinde endometriyum tabakasına tutunup yerleşmesi ve gelişmesi gerekmektedir. Embriyo rahim dışında herhangi bir yere tutunur ise bu gebelik türü dış gebelik veya ektopik gebelik olarak tanımlanır. Sıklıkla yumurtalıklara tutunan embriyonun yumurtalarda bulunan bir deformasyon ya da problem yüzünden rahime inememesi şeklinde yaşanır. Ektopik gebelikler kesenin tutunduğu yere göre:
- Heteorotopik Gebelik
- Servikal Gebelik
- Ovarian Gebelik
- Abdominal Gebelik olarak adlandırılabilir.
Ektopik gebelik normal bir gebelik olmadığından doğumla sonuçlanmaz. Anne sağlığının riske girmemesi adına hemen sonlandırılması gerekir. Dış/ektopik gebelik her kadının yaşayabileceği, gebeliklerin 50’de 1’inde görülen bir durumdur. Doğru teşhis ve tedavi ile anneye zarar vermeden sona erdirilir. Yanlış teşhis ve gecikmiş tedavide ise annenin hayatı dahi tehlikeye girebilmektedir. Gebeliğin ilk 3 ayında gerçekleşen anne ölümlerinin birinci sebebidir.
Dış Gebelik Neden Olur?
Dış/ekyopik gebelik tüm kadınlarda görülebilir. Fakat altta yatan birtakım sebepler ile dış gebelik riski artabilir. Bu sebeplerin bazıları şunlardır:
- Daha önce dış gebelik yaşanması,
- Rahim ya da tüplerde enfeksiyon,
- Fallop tüplerindeki yapısal bozukluklar,
- Rahim içi araç kullanımı ve tüp bağlatma,
- Daha önce fazla sayıda kürtaj yapılması,
- Sigara kullanımı,
- Kadının yaşının 35 üzeri olması,
- Öncesinde düşükle sonlanmış gebelikler,
- Tüp bebek ya da diğer doğurganlık artırıcı tedaviler uygulanması,
- Öncesinde karın içi ameliyat geçirmiş olmak,
- Çikolata kisti varlığı.
Dış Gebelik Tedavisi Nasıl Yapılır?
Dış gebelik teşhisi erken yapıldığında ve embriyo çok fazla büyümediğinde, genellikle ilaç verilerek bebeğin gelişmesi engellenir ve kendi kendine düşmesi beklenir. Bu süre zarfında Beta HCG’niz sürekli kontrol edilerek durum kontrol altında tutulur. Beta HCG seviyesine göre tekrar ilaç enjeksiyonu da yapılabilmektedir.
Gebenin zarara uğradığı, iç kanama görülen durumlarda ise cerrahi müdahale uygulanır. Laparaskopik yöntem ile gebelik kesesi bağlı olduğu yerden alınır, etrafında zarar gören dokular varsa onlar da tamamen temizlenir. Açık ameliyat kararı ise daha riski durumlarda verilir ve embriyo kesesi bu yöntemle alınır. Cerrahi müdahale sonucunda tüplerin biri, ikisi ya da rahmin tümünün alınma ihtimali düşük de olsa mevcuttur.
Dış Gebelik Sonrası Hamilelik Mümkün müdür?
Dış gebelikten sonra hamile kalmak mümkündür. Fakat bu ihtimal hastaya ve tedavinin şekline göre değişmektedir. Eğer sağlam yumurtalık ve rahim tüpüne sahipseniz tekrar gebe kalma olasılığınız yüksektir.
İlaç tedavisi uygulanan durumlarda gebelik denemelerine 3 ay ara vermek gerekir. Kapalı ameliyat sonrası 2 adet dönemi beklemek uygun olacaktır. Açık yöntem ile uygulanan ameliyat sonrası ise 4 ila 6 ay beklemek yeterlidir. Bu sürelerden önce gerçekleşen gebeliklerin sıra dışı ya da riskli olması beklenmemektedir. Fakat ektopik gebelik geçiren kadınlarda tekrar ektopik gebelik oluşması riski diğer kadınlara göre daha yüksektir. Bu durum da kadınları özellikle ruhsal olarak zorlamaktadır.
Fiziksel olarak yıpratıcı bir süreç olan dış gebelik tedavisi sonrası hemen hemen tüm kadınlar; “Bir daha çocuk sahibi olabilecek miyim?”, “Tekrar sağlıklı bir gebelik yaşayacak mıyım?”, “Yine ektopik gebelik yaşayacak mıyım?” endişesi ile gebe kalmaktan kaçınabilirler. Eğer bir dış/ektopik gebelik yaşadınız ve kendinizi yıpranmış hissediyorsanız bu ruh halinden sıyrılmanız faydanıza olacaktır. Dünya üzerinde bir ya da birden fazla kez ektopik gebelik yaşamış pek çok kadın, daha sonra normal gebelikler yaşayarak çocuk sahibi olmuştur.