Dış gebelik (Ektopik Gebelik) nedir?
Anne adaylarının gebelik dönemini sorunsuz geçirmek adına sürecin başından sonuna kadar doktor kontrolünde ilerlemeleri her zaman en doğru seçenektir. Gebelik oluşmaya başladığı andan itibaren, doğum anına kadar geçirilen süreç içerisinde her şeyin yolunda gitmesi için belirli araştırmalar, testler ve kontroller konusunda uzman hekimler tarafından gebelik takvimi içerisinde yapılmaktadır.
Gebeliğin doğru ilerlemesindeki ilk adımlardan biri döllenen yumurtanın, anne rahminde doğru noktalarda yerini alıyor olmasıdır. Aksi durumda rahim dışına tutunan yumurtalar ile gebelik, ektopik gebelik halini alır.
Ektopik gebelik olarak adlandırılan dış gebelik; gebelik sürecinin en başında, yumurtaların rahmin dışında bir yere tutunarak yanlış yerde dölleniyor olmasından kaynaklıdır. Anne adayları dış gebelikte de aynı normal gebelikmiş gibi, basit yöntemler ile eczanelerden satın aldığı idrar yolu ile yapılan hamilelik testlerinde pozitif sonuç alır.
Aynı şekilde Beta-HCG hormonuna bakılarak yapılan kan testlerinde de gebe olduğu sonucu ile kararlaşır. Gebelik testleri ile pozitif olarak alınan her sonuç normal gebeliği asla işaret etmez. Ektopik gebelik oluşumu ile döllenen yumurtanın rahim ağzına, rahim dışına ya da karın içerisine yerleşmesi ile sonuçlanır.
Dış gebelik, normal gebeliklerde olduğu gibi devam ettirilmesi mümkün olmayıp, en kısa sürede sonlandırılması gereken bir durumdur. Sonlandırılmaması durumunda anne adayının hayatı boyunca bir daha gebe kalmaması, hatta ölümle sonuçlanabilecek kadar hayati risk barındıran durumlar ile karşılaşılabilir. Bu tür olumsuz durumların meydana gelmemesi için ise dış gebelik durumunun erken tespiti ve hızlı tedavisi oldukça önemlidir.
Dış Gebelik Nasıl Anlaşılır?
Normal gebelikle aynı şekilde belirtiler göstermekle birlikte, ekstra belirtileri ile kendini işaret eder. Bunlar;
- Dış gebeliklerde lekelenme ve kanamalar oluşur.
- Anne adayının karnında şiddetli ağrı oluşur.
- Özellikle karında bir bölgede, bıçak saplanması etkisinde ağrılar meydana gelir.
- Gebeliğin başlaması ile birlikte anne adaylarında gözle görülür şekilde kilo kaybı ortaya çıkar.
- Baş dönmesi ve bayılma gibi durumlar oluşur.
Anne adayı dış gebeliğin farkında değil ve gebelik devam ettiriliyorsa belirli bir süre sonra yanlış yerde büyümeye devam eden embriyo, fallop tüplerini yırtar. Sonucunda yaşanan kanamalar, karın boşluğuna sızarak, vücudun belirli bölgelerine yayılır. Bu durum ise anne hayatı açısından önem arz eder.
Anne adayları gebeliğin başından itibaren doktor kontrolünde süreci yönetmelidir. Yukarıda belirtilen şikayetlerin biri ya da birkaçı ile karşılaştığınız anda hekiminize başvurmalısınız. Dış gebelik ölümle sonuçlanacak kadar ağır bir durum olabilir.
Dış Gebelik Neden Olur?
Her anne adayı dış gebelik ile karşılaşabilir. Sağlıklı kadınlarda da ortaya çıkabilecek olan bu gebelik türünün oluşmasında etkileyici unsurlar bulunur. Bunlar;
- 35 yaş ve üzerinde hamile kalmak.
- Anne adayının, geçmiş zamanda yaşadığı kürtajlar.
- Anne adayının üreme organlarında, yumurtalıkların da geçirmiş olduğu enfeksiyonlar.
- Spiral yöntemi ile korunuyor olmasına rağmen gebe kalınıyor olması.
- Eş kaynaklı bulaşan hastalıklar ve enfeksiyonlar.
- Sigara ve alkol tüketimi.
- Daha önceden dış gebelik geçirmiş olmak.
Yukarıda belirtmiş olduğumuz durumlardan biri veya birkaçı hikayeniz de bulunuyor ise hamile kalmadan önce hekiminize danışmalısınız. Dış gebelik riskini azaltacak yöntemler doğrultusunda önlemler alınabilmektedir.
Dış Gebelik Kesin Tanı Nasıl Konulur?
Gebeliğin başlangıcında yukarıda da belirmiş olduğumuz belirtiler doğrultusunda, konusunda uzman doktorlar tarafından yapılan muayene neticesinde belirlenmelidir. Fiziki olarak yapılan muayene ve ultrason görüntüleri ile incelenmektedir.
Aynı zamanda kanda hamilelik seviyelerinin belirlediği Beta-HCG hormonları her geçen gün belli oranlarda artmak yerine değişken ve farklı sonuçlar vermektedir. Ektopik gebelik sürecinin uzaması ve tedavi edilmemesi sebebi ile follop tüplerinde herhangi bir yırtılma olup olmadığı da incelenir. Dış gebelik tanısı konulduğu an itibari ile gebeliğin son verilmesine hızlı bir şekilde karar verilir.
Dış Gebelik Tedavi Şekli Nasıldır?
Ektopik gebeliğin tedavisi mümkün değildir. Tek yapılması gereken şey olağan olmayan bu gebeliğin bir an önce sonlandırılması gerekir.
Gebeliğin sonlandırılması için doktorun reçete edeceği ilaçlar ile düşük yapma yoluna gidilebilir. Bu yöntem için gebeliğin ne kadar ilerlediği önemlidir. Erken tanılarda uygulanan bu yöntem ile hastanın düşük yapması sağlanarak gebeliğin sonlanması sağlanır. Bu yöntem sonrası en az 3 ay tekrar hamilelik meydana gelmez.
Ektopik gebeliğin sonlandırılması süreci ne sebepten olursa olsun geciktirildiğinde uygulanacak yöntem cerrahi operasyon olacaktır. Follop tiplerinde oluşacak yırtılma sonrası oluşan kanama bir an önce durdurulması gerekliliğinden ötürü acil ameliyatlar arasındadır. Follop tiplerinde yaşanan yırtılmalara da patlamalar neticesinde yapılan operasyonda tamamı alınmadığı durumlarda, anne adayının gelecek dönemde sağlıklı bir şekilde hamile kalma durumu olmaktadır.
Geçmiş gebelik hikayelerinizi, yeni gebelik durumlarında doktorunuz ile mutlaka paylaşmalısınız.
Sağlıkla geçirilecek gebelik süreçleri için; gebelik oluşumu durumunda mutlaka uzman hekimler ile birlikte yol almalısınız. Geçmiş hikâyesinde dış gebelik yaşayanlar, hamilelik döneminde ektopik gebelik belirtileri bulunanlar zaman kaybetmeden doktoruna danışmalıdır. Her dış gebelik erken tanıda hayatınızı büyük ölçüde değiştirebilir.