Son günlerde tüm dünyada en çok duyulan kalıplardan biri belki de Cruelty-Free. Tam Türkçe çevirisi ile “zulüm” ve “yok” kelimelerinin bir birleşimi olan bu kavram ne anlama geliyor? Cruelty-Free nedir?
Günümüzde birçok tanıdık marka, ürünlerini insanların kullanmasından önce hayvanlar üzerinde test ediyor. Bazı şirketler hayvanlar üzerinde yapılan testlere karşı tavır alırken, bugün hala bu testler dünya çapında yaygın olarak uygulanıyor. Aklınıza gelebilecek hemen hemen tüm endüstri sektöründe bu yöntem kullanılmakta.
- Kozmetik
- İlaç
- Temizlik malzemeleri
- Gıda ve daha birçok ürün
ABD’de yılda 100 milyondan fazla hayvan, laboratuvar deneylerinden ve ürün testlerinden geçmektedir.
Bazı insanlar ise bu tüylü dostlarımızı savunuyor ve büyük bir aktivist hareket yaratıyor. Leaping Bunny ve PETA Certified Cruelty Free gibi sertifikalar her gün daha fazla yerde ortaya çıkıyor. Deney içermeyen kozmetik ürünleri hakkındaki konuşmalar her zamankinden daha yaygın.
Hayvan Testleri Nedir?
Maymunlar, fareler, köpek yavruları ve tavşanlar… Hayvanlar üzerinde test yapma konusu oldukça zor bir konudur. Hayvanlar üzerinde yapılan testlerin tanımı, “ilaçtan kozmetiğe kadar her şeyin güvenliğini ve etkinliğini değerlendirmek için yapılan deneyler.” şeklindedir. İnsan vücudunun nasıl çalıştığını anlamak için hayvanlar üzerinde bir dizi test işlemi uygulanmaktadır. Bununla birlikte, hayvan testleri uygulamaları oldukça çirkin olabilmektedir. Bu testler hayvanların acı çekmesine, sıkıntı yaşamasına ve hatta testler sırasında ölmesine neden olur.
Hayvan testleri, insanların kullanmasına izin vermeden önce günlük hayatımızda kullandığımız ürünlerin güvenliğini test etmek için oluşturuldu. Çoğu durumda, şirketler hayvan testlerini kullanıp kullanmama seçeneğine sahiptir. Çoğu tüketici şirketi için “zorunlu” değildir. Pek çok şirketin hayvan testlerini kullanmayı seçmesinin bir nedeni bulunmaktadır. Bu neden: henüz güvenlik verileri olmayan ‘yeni’ bir içerik geliştirmek istememeleridir. Şirketler mevcut verilere sahip malzemeler kullanabilirler. Böylelikle, hayvanlar üzerinde test yapma ihtiyacını ortadan kaldırırlar.
Hayvan Deneylerinin Artıları Eksileri ve Alternatifleri
Hayvan testleri tartışması devam ediyor. Bazıları gerekli olduğunu iddia ediyor, diğerleri karşılaştırılabilir, daha az zararlı alternatiflere işaret ediyor. Elbette, hayvanlar üzerinde yapılan tüm testler aynı değildir. Belirli ürünlerin insan kullanımı için ne kadar güvenli olduğunu belirlemek için farklı testler ve deneyler kullanılır. Farklı şirketler farklı testler kullanabilir.
Artıları:
- Tarihsel olarak, hayvanlar üzerinde yapılan testler, insanlığın son 100 yılda yaratılan kimyasalların ve ilaçların yan etkilerini anlamasını sağlamıştır.
- Bir ürünü ülke çapında satmadan önce test etmeniz gerektiği konusunda hepimiz hemfikiriz. Ancak birçok şirket bunu hayvanlara zarar vermeden yapıyor.
Eksileri:
- Hayvan testleri, ürünlerin güvenliğini yıllardır test etmenin ana yolu olmuştur.
- Bazen bu hayvanlara verilen yoğun zararın yanı sıra, bu testlerin geçerliliğine karşı argümanlar da vardır.
- Hayvanlar insanlardan çok farklıdır. Bu da onları, yalnızca marjinal olarak iyi test denekleri haline getirir.
Alternatifleri:
Ayrıca, hayvan testlerine olan güvenin yerini alabilecek birçok alternatif test yöntemi vardır. Bu yöntemlerden bazıları:
- İnsan hücre ve doku kültürlerine dayalı test tüpü modelleri,
- Bilgisayar simülasyonları
- Kök hücre/genetik testleri içerir.
Bu alternatifler, genellikle canlı hayvan testlerinden daha güvenilirdir. Ayrıca daha doğru, daha uygun maliyetli ve daha çevre dostudur. Bilimdeki gelişmelerle birlikte, hayvan testlerine alternatiflerin sayısı artmaya devam ediyor. Şirketlerin de buna katılması artık şart.
Bir Ürünün Cruelty-Free Olması Ne Anlama Gelir?
Tanım olarak, cruelty-free bir ürün, herhangi bir üretim noktasında hayvanlar üzerinde hiçbir şekilde test edilmediği anlamına gelir. Bu, vegan ürünle karıştırılmamalıdır. Vegan ürün herhangi bir hayvan kaynaklı içerik içermez. Bununla birlikte, konuyla ilgili kültür nedeniyle, çoğu vegan ürün aynı zamanda cruelty-free’dir. Ancak hem cruelty-free hem de vegan bir ürün arıyor olabilirsiniz. Bu durumda Cruelty-free etiketlerini ve vegan sertifikalarını kontrol etmeniz doğru olacaktır.