Rahim Ağzı Kanseri ve Aşısı Nedir? Nasıl Uygulanır?

Kadınlarda en fazla görülen beş kanser türünden biri rahim ağzı kanseridir

Kadınlarda en fazla görülen beş kanser türünden biri rahim ağzı kanseridir. Rahim ağzı kanseri, rahim ağzının (servisksin) yüzeyinde bulunan hücrelerin anormal hücrelere dönüşmesi sonucunda oluşan bir rahatsızlıktır. Hücre tabakasında oluşan bu değişimin en sık görülen nedeni ise HPV (Human Papilloma Virus) olarak karşımıza çıkmaktadır. HPV’nin çeşitli türleri bulunmakta, bu türlerin hepsi rahim ağzı kanserine yol açmamaktadır. Rahim ağzı kanseri aşısı ya da sık bilinen adı ile HPV aşısı, rahim ağzı kanserine neden olan HPV türlerine karşı geliştirilmiş etkili bir koruyucudur.

HPV virüsü bazen genital siğil şeklinde kendini gösterebilmekte, bazı HPV türleri ise hiçbir belirti göstermeden bulunabilmektedir. Geliştirilmiş HPV aşıları çeşidine göre 2, 4 ya da 9 HPV türüne karşı koruma sağlamaktadır. Bu nedenle, HPV aşısı yaptırmak oldukça önemlidir. Peki “Rahim ağzı kanseri aşısı nedir? Nasıl uygulanır? Nerede yapılır?” sorularınızın cevabı ve daha fazlası için yazımızı okuyabilirsiniz.

HPV sonucu oluşan kanserlerin %75’i HPV Tip16 ve Tip18 nedeni ile meydana gelmektedir. HPV aşısı ise hem Tip16 hem de Tip18’e karşı koruma sağlamaktadır. Bunun yanı sıra, siğile neden olan HPV türlerinden olan Tip6 ve Tip11 için de önleyici koruma sağlamaktadır. Türkiye’de:

Dünya genelinde yapılan bir araştırma sonucu aşının kız çocuklarına yapılmasının %86 oranında kanser ve siğil oluşumunu azalttığı ortaya çıkarılmıştır. Yetişkinlik döneminde uygulanan aşı ise %71 oranında düşüş sağlamaktadır.

HPV aşısı, uzmanlar tarafından 9-45 yaş aralığında bulunan herkese önerilmektedir. Aşının yapıldığı yaş ne kadar erkense, koruyuculuk oranının da o derece arttığı belirtilmektedir. Bu doğrultuda dünya genelinde çocukların 12 yaşından itibaren HPV aşısı olmasını öneren pek çok devlet politikası ve uzman yorumu bulunmaktadır. Pek çok ülkede ergenlik öncesi rutin aşılama listesinde HPV aşısı mevcuttur.

HPV kadınlarda rahim ağzı kanserine ve genital siğile yol açmaktadır. Erkeklerde ise; kadınlar kadar riskli görülmese de, siğil oluşumu gözlenmekte ve tedavi uygulanmadığı durumda penis ya da anüs kanserine yol açabileceği belirtilmektedir. Bu duruma ek olarak, siğil belirtisi gözlemlenmese de HPV virüsü bulunan kişiler, taşıyıcı olmaktadır. Cinsel ya da oral yolla bulaşabilen HPV’ye karşı koruyucu olması açısından erkeklerin de HPV aşısı olmasını öneren uzmanlar bulunmaktadır.

HPV aşısının, HPV virüsünün bulaşmasından önce yapılması koruyuculuk oranını artırmaktadır. Bu sebeple cinsel aktivite başlamadan yapılması önerilmektedir. Buna rağmen, HPV virüsünün tipleri oldukça fazladır. Herhangi bir HPV tipi vücutta var olsa da HPV aşısı koruyucu olmaya devam etmektedir. Böylece diğer HPV tiplerine karşı koruyucu olan aşı, kanser riskini düşürecektir.

HPV aşısı yaptırmadan önce aşının bileşenlerine karşı alerjik reaksiyon riski göz önünde bulundurulmalı, kişinin alerji hikayesi bilinmelidir. Gebe kişilere ise aşının vurulması için gebeliğin bitişini beklemeleri önerilmektedir.

HPV aşısı, 9 HPV türüne karşı koruyucudur. Aşının koruyuculuğunun en az 10 yıl sürdüğü kanıtlanmışken, pek çok uzman bu sürenin daha uzun olduğuna işaret etmektedir.

Aşı, rahim ağzı kanserine en çok neden olan HPV tiplerine karşı koruyucu özelliktedir. Buna rağmen HPV’nin başka tipleri de bulunmaktadır. Bu nedenle aşı olan kadınlara da pap smear testlerine düzenli olarak devam etmeleri önerilmektedir.

HPV aşısının yan etkileri oldukça hafiftir. Aşı bölgesinde hafif ağrı ve kızarıklık yaygın yan etkileridir.